Waarom cardioloog Remko Kuipers fan is van bosbaden

Publicatie

09.05.2023

Leesduur

10 min

Remko Kuipers is cardioloog en specialist op het gebied van preventieve geneeskunde. Hij heeft onderzoek gedaan naar de relatie tussen voeding, gezondheid en onze menselijke historie. Remko kijkt vanuit evolutionair perspectief naar gezondheid en zo ook naar de effecten van natuur op gezondheid. In dit interview lees je waarom hij ontspannen in de natuur ziet als een van de belangrijkste manieren om onze gezondheid op peil te houden.

In de inleiding van jouw boek schrijf je: gezondheid zoals moeder natuur het bedoeld heeft. Kun je dat toelichten?

‘Dit is eigenlijk een mooie manier om uit te leggen hoe evolutie werkt. Hoe heeft de evolutie ons gemaakt? We zijn levende wezens die oorspronkelijk uit een natuurlijke omgeving komen, niet uit flats of steden. Wij horen evolutionair gezien thuis in een water- en bosrijke omgeving en dat helpt ons begrijpen hoe we gezond kunnen zijn.’

‘Wij horen evolutionair gezien thuis in een water- en bosrijke omgeving en dat helpt ons begrijpen hoe we gezond kunnen zijn’

Remko Kuipers, cardioloog

Welke rol speelt de natuur in onze gezondheid?

‘De natuur speelt in onze gezondheid een ongelofelijk belangrijke rol, die vreselijk wordt onderschat! Mensen zijn tegenwoordig veel meer in de stad dan in de natuur te vinden. En dat terwijl de stad helemaal geen natuurlijke plek is voor mensen om te leven. Als je evolutionair kijkt, dan is tussen de 30 en 300 personen de ideale groepsgrootte voor mensen om in te leven. Als mensen in groepen groter dan 300 personen gaan leven, dan zorgt dat echt voor psychische problemen. Het is namelijk onderzocht dat psychische stoornissen veel vaker voorkomen in dicht bevolkte gebieden. Evolutionair gezien is het dus duidelijk dat mensen thuishoren in kleine groepen, die gescheiden worden door natuurlijke barrières. En in die kleine groepen was je eigenlijk de hele dag in de natuur, behalve als je op bed lag. Het is dan ook logisch dat de natuur bijdraagt aan onze gezondheid en daar is ook veel onderzoek naar gedaan.’

'Bosbaden draagt dus bij aan een langer en gezonder leven’

Remko Kuipers, cardioloog

Welke onderzoeksresultaten over natuur en gezondheid zijn er?

‘Er is veel onderzoek gedaan naar bosbaden (Shinrin Yoku). Deze vorm van natuurmeditatie verlaagt de hartslag, de bloeddruk en cortisol niveaus. Die drie factoren kun je direct relateren aan sterfte. Bosbaden draagt dus bij aan een langer en gezonder leven. En het interessante is, dat dit deels wordt veroorzaakt door een stuk natuurervaring, maar ook deels door chemische stoffen die bomen uitscheiden. Dat zijn fytonciden, te herkennen aan bijvoorbeeld die duidelijke dennen- of cedergeur. Het inademen van die fytonciden verhoogt het aantal NK-cellen in je bloed, wat gunstig is voor je immuunsysteem. Natuurlijk raad ik aan om die fytonciden in te ademen tijdens een bezoek aan het bos, maar je kunt ook een flesje cederolie op je bureau zetten en daar regelmatig een paar druppels van verspreiden.’

‘Ga eens op je rug in de heide liggen, armen onder je hoofd… Dat doet wonderen voor je gezondheid en is goedkoper dan de Efteling’

Remko Kuipers, cardioloog

In jouw boek ‘Oergezond’ noem je dat oer-ontspanning, toch?

‘Ja, ik heb bewust die term gekozen om te benadrukken hoe we van nature ontspannen. Ontspanning hoeft namelijk niet per se in de vaste vorm van mindfulness of yogaoefeningen te zijn, als dat niet bij je past. De oermens deed vroeger namelijk niet (bewust) aan mindfulness of yoga en was toch ontspannen. Oer-ontspanning gaat erover dat je met al je aandacht bij je zintuigen in de natuur bent. Dat is eigenlijk wat je tijdens een bosbad ook doet. Het is mindfulness en yoga avant la lettre. Hoe ga je om met dat wat je via je zintuigen beleeft? Bedenk hoe een jager-verzamelaar zou ontspannen en ga lekker de natuur in. Kinderen vinden dat ook geweldig. Ik ga regelmatig met mijn kinderen een nachtje kamperen in het bos, daarmee hoop ik een affectie voor ontspannen in de natuur in ze wakker te maken. Ga eens op je rug in de heide liggen, armen onder je hoofd… Dat doet wonderen voor je gezondheid en is goedkoper dan de Efteling.’

Meer weten?

Wil je meer lezen over Remko’s visie op gezondheid, natuur en voeding? Lees dan zijn boek ‘Oergezond’ of kijk op zijn website www.remkokuipers.nl. En als je enthousiast bent geworden over de voordelen van natuur voor je gezondheid, overweeg dan eens om deel te nemen aan een bosbad. Tijdens een bosbad ga je onder begeleiding van een gids de natuur in om te ontspannen door met je aandacht bij je zintuigen te zijn. Dit is ook mogelijk voor teams, als onderdeel van een team- of reflectiedag. We maken graag een programma op maat dat bij jou past. Neem contact op voor meer informatie via info@clubgroeneveld.nl

Zelf aan de slag

Bosbaden

Ontdek de mogelijkheden om zelf de voordelen van bosbaden te ervaren. Ook voor teams.

Nieuw hier?