Dit artikel komt uit The Optimist, uitgave oktober 2022. The Optimist is een onafhankelijk opinietijdschrift over mensen en ideeën die de wereld veranderen. Meer over The Optimist >

In een wereld waar de tijd nooit stil lijkt te staan, is het moeilijk om in een team verbonden te blijven met jezelf en met elkaar. In onze poging het tempo van de turbulente wereld bij te houden, is er altijd genoeg te doen en voelt alles urgent. Hierdoor is er weinig tijd voor reflectie binnen een team, terwijl we allemaal merken dat deze haast ons niet verder helpt. De natuur houdt ons een heel ander beeld van productief werken voor: alles gebeurt op zijn eigen tijd met een duidelijke cyclus van groei en stilte. Ervaar de verbinding met deze natuurlijke cyclus en kom tot rust tijdens een bijzondere vorm van natuurmeditatie: bosbaden. Een bosbad werkt bevorderlijk voor de teamdynamiek en het gevoel van onderlinge verbinding. Daarnaast brengt het ontspanning, inspiratie en hernieuwde focus. Iedereen kan meedoen, je hebt er geen voorkennis voor nodig – alleen de bereidheid om je laptop even thuis te laten en stil te staan.

Een Japanse remedie tegen stress

Het bosbaden is ontstaan vanuit een Japanse traditie. In de jaren ‘80 kwamen in Japan steeds meer stress-gerelateerde klachten voor. De remedie werd gevonden in de natuur. Onderzoek laat zien dat een kort, meditatief verblijf in de natuur een gunstig effect heeft op de hartslag, bloeddruk en de hoeveelheid cortisol. Dit medicijn tegen stress kreeg de naam Shinrin-yoku, Japans voor bosbaden. In Japan is het bosbaden inmiddels zo gewoon geworden dat het zelfs kan zijn dat je een bosbad krijgt voorgeschreven door de huisarts.

Inmiddels zijn we ook in het Westen meer dan bekend geraakt met stressgerelateerde klachten. De WHO gaf twee jaar geleden aan dat stress volgens hen dé wereldepidemie van de 21ste eeuw is. Dat merken we ook in Nederland: 15,7 procent van werkend Nederland heeft in 2021 te maken gekregen met burn-out-gerelateerde klachten, wat ons in totaal 3,2 miljard euro heeft gekost (bron: TNO, 2021). We zijn in Nederland nog niet zo ver als in Japan wat betreft bosbaden, maar bosbaden wordt hier wel steeds populairder.

Wat is bosbaden?

Tijdens een bosbad ga je niet letterlijk het water in, maar dompel je jezelf onder in de natuur. Samen met een groep verken je een deel van een natuurgebied. Daarbij word je begeleid door een gecertificeerde bosbadgids, die je verschillende oefeningen biedt om te verstillen en te vertragen. Je richt je aandacht bijvoorbeeld volledig op de komorebi: zonlicht dat door de bladeren van de bomen lekt. Of je neemt de tijd om naar de vogels te luisteren, naar het ritselen van de bladeren of het stromen van een watertje in de buurt. Door even volledig uit je hoofd te komen en je aandacht bij het hier en nu te hebben, kan een gevoel van verbinding ontstaan; met de natuur, met jezelf en van daaruit met elkaar.

De effecten van bosbaden

Er is sinds de jaren ‘80 veel onderzoek naar bosbaden gedaan. We nemen je mee in de belangrijkste bevindingen:

• Stress: Dit effect voel je zelf waarschijnlijk al na een wandeling door de natuur: buiten zijn, werkt ontspannend. Met bosbaden verlaag je de levels van stresshormonen cortisol en adrenaline. Daarnaast stimuleer je je parasympatische zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor het herstel en uitrusten van je lichaam en onderdruk je je fight-or-flight-respons. Ook werkt bosbaden verlagend op je bloeddruk en zorgt het ervoor dat je langer én dieper slaapt.
• Gemoedstoestand: Een fijn bosbad zorgt ervoor dat je minder last hebt van depressieve gevoelens, angst en boosheid. Ook krijg je meer energie van een bosbad. Dat komt doordat je wordt blootgesteld aan phytonciden in de boslucht. Phytonciden komen van nature voor in bomen en planten en hebben een positief effect op je gemoedstoestand.
• Immuunsysteem: Door langere tijd in het bos te zijn, verhoog je het aantal NK-cellen (natural killer cells) en hun activiteit in je lichaam. Dit type witte bloedcellen maakt deel uit van je immuunsysteem en bestrijdt ongewenste ziektemakers in je lichaam.
• Creativiteit en probleemoplossend vermogen: Als je op een meditatieve manier tijd doorbrengt in de natuur, kun je jouw creativiteit en probleemoplossend vermogen met wel 50 procent verhogen.

Bosbaden met je team

Je kunt met je team leren bosbaden en de stress-verlagende voordelen van een bosbad leren integreren in je werk en dagelijks leven. Bij Club Groeneveld maken we voor jouw team een workshop bosbaden geheel op maat, afgestemd op de grootte en behoefte van jouw team. Zo bepalen we de exacte invulling, duur en locatie. Om je een idee te geven van de invulling van zo’n workshop: een bosbad van drie uur bestaat uit een korte introductie, een drietal oefeningen, gelegenheid om ervaringen te delen en een afsluitende theeceremonie. Deze stressverlagende oefeningen kunnen jullie op elk gewenst moment inzetten. Bijvoorbeeld thuis of juist op het werk.

De workshop kan in heel Nederland gegeven worden, onze bosbadgids kan adviseren bij het vinden van een geschikte locatie. Hierbij kan ook gekozen worden voor Buitenplaats Doornburgh: centraal gelegen in Maarssen en het thuis van Club Groeneveld. In dit geval kan gastronomische bistro De Zusters aansluitend een lunch, borrel of diner verzorgen. Zo maak je van het bosbaden een uitgelezen gelegenheid om in ongedwongen sfeer ervaringen uit te wisselen. Doornburgh biedt tevens de mogelijkheid een fraaie ruimte te huren en een workshop bosbaden te combineren met een teamdag of overleg.

Klik hier om het artikel in The Optimist te bekijken.