Evolutie

Het gevoel van ontspanning, dat je kan ervaren zodra je een voet in het bos zet, heeft alles te maken met informatie die al generaties lang in je genen opgeslagen ligt. Dat stelt wetenschapper E.O. Wilson. Hij spreekt van de biofilia hypothese. Deze hypothese stelt dat we als mens een aangeboren behoefte hebben aan verbinding met natuur. Een verbinding met natuur heeft namelijk genetisch en evolutionair altijd in het voordeel van de mensheid gewerkt. Of, met andere woorden: een relatie onderhouden met natuur heeft ons geholpen te overleven.

Liefde voor natuur

De liefde voor de natuur en andere levende wezens zit dus in ons DNA en maakt deel uit van onze biologie. Dit wordt ook bevestigd door de Nederlandse cardioloog en evolutionair specialist Remko Kuipers. Remko heeft veel onderzoek gedaan naar gezondheid vanuit evolutionair perspectief en daarmee ook naar de effecten van natuur op onze gezondheid. Hij zegt het volgende: ‘De natuur speelt in onze gezondheid een ongelofelijk belangrijke rol. We zijn levende wezens die oorspronkelijk uit een natuurlijke omgeving komen en juist dat aspect helpt ons te begrijpen waarom de natuur zo belangrijk is voor onze gezondheid’. Remko benadrukt het belang van oer-ontspanning: ‘De oermens deed vroeger niet (bewust) aan mindfulness of yoga en was toch ontspannen. Oer-ontspanning gaat erover dat je met je aandacht bij je zintuigen de natuur ervaart. Het is mindfulness en yoga avant la lettre.

Gezondheid

Evolutionair gezien hoort de mens dus thuis in de natuur. Dat zorgt ervoor dat we van nature op zoek zijn naar een verbinding met natuur. Er is veel onderzoek gedaan naar wat die verbinding ons te brengen heeft en wat keer op keer terugkomt, is de relatie tussen natuur en gezondheid. Zo is aangetoond dat een ontspannen verblijf in de natuur bijdraagt aan de lengte en kwaliteit van slaap, een sterk immuunsysteem, lagere niveaus van stress-hormonen en een gezonde bloeddruk en hartslag. Daarnaast draagt de natuur ook bij aan ons mentaal welzijn. Het vermindert aantoonbaar depressieve, angstige of gestreste gevoelens en draagt bij aan je creativiteit en probleem-oplossend vermogen. Ook wijst onderzoek uit dat de natuur een positieve invloed heeft op sociaal welzijn en de relatie tussen mens en natuur versterkt. Zo zie je dat als jij geniet van de natuur, je als mens meer geneigd bent duurzaam gedrag te vertonen waarmee je op jouw beurt weer goed voor de natuur zorgt.

Natuurpiramide

Nu ben je vast benieuwd geworden hoe je van deze voordelen kunt genieten. Dat hangt natuurlijk af van je situatie, maar er is een redelijk goed voorschrift bedacht door de wetenschapper Tim Beatly. Hij heeft de natuurpiramide vormgegeven. Dat is een soort van voedingsdriehoek, maar dan voor natuurervaringen (zie het plaatje hieronder). Onderaan de piramide zie je de natuurervaringen waarvan wordt aangeraden om ze elke dag te ervaren. Dit kunnen bijvoorbeeld korte natuurmomentjes zijn: even tijdens een kopje koffie naar de tuin kijken, oog hebben voor een nieuw blad van je kamerplant of op de fiets aandachtig luisteren naar de vogels. De dagelijkse natuurmomentjes kun je vaak dicht bij huis ervaren. Je kunt de natuur al ervaren in een park of tuin en hoeft dus niet af te reizen naar een natuurgebied.

Meer natuurmomenten

Op het tweede niveau van de piramide vind je de wekelijkse natuurmomenten. Deze kunnen plaatsvinden in een gebied waar je misschien minder snel komt: een bos, het strand of een ander natuurgebied. Denk bijvoorbeeld aan een wandeling van een paar uur. En na de wekelijkse natuurmomenten vind je de maandelijkse natuurmomenten. Voor de maandelijkse natuurmomenten wordt aangeraden om een dag lang in de natuur te zijn, het liefst in een afgelegen natuurgebied, waar je niet veel bebouwing of andere mensen tegen komt. Denk bijvoorbeeld aan een bosbad of een lange-afstand-wandeling. Aan de top van de piramide vind je de periodieke of jaarlijkse natuurmomenten. Het wordt aangeraden om elk seizoen of elk jaar minimaal een nacht in (wilde) natuur door te brengen. Dit kan niet altijd in de Nederlandse natuur. Daarom kun je er ook voor kiezen om een groter natuurgebied in het buitenland te bezoeken.

Aan de slag

Wil je zelf aan de slag met natuurverbinding? Begin dan eens met het inplannen van dagelijkse natuurmomenten. Kijk of je bijvoorbeeld in je koffiepauze of lunch aandacht aan de natuur om je heen kunt besteden. Of plan een micro break in; 40 seconden naar een groene omgeving kijken kan je creativiteit al een enorme boost geven. Mocht je inspiratie zoeken, blader dan eens door de bibliotheek op onze website. Je kunt bij ons namelijk terecht voor inspiratie voor elk niveau van de natuur piramide. Zo hebben we verschillende kleine natuuropdrachten op onze website staan en bieden we bosbad sessies aan (voor professionals en ook teams). Ook hebben we maandelijkse seizoensessies waarin je meer leert over de energie van de maand en het seizoen. Dat is een prachtige manier om aan te sluiten op het ritme van de natuur. Wil je meer weten? Neem dan contact met ons op. We denken graag met je mee.